Salgın döneminin başlarında çocuklar da yetişkinler gibi bir şok yaşadı.
Sağlık için zorunlu olarak alınan önlemlerin çeşitli ruhsal etkileri oldu.
Okullar kapandı.
Öğrenciler bunu baştan kar tatili mutluluğu gibi algıladılar.
Çok kısa bir zaman sonra da beklenmeyen acımtrak bu tatil canlarını sıktı.
“Covid-19” Yaklaşık bir yıldır yaşamımızı kendi kurallarına göre yönetmeye başladı!
Eş zamanlı olarak da eğitim hayatından, iş yaşamına, sosyal hayata, ev içi yaşamına yaşantılar yeni bir boyuta taşındı.
Daha eski yıllara uzanırsak,tarihsel süreç içinde insanlık tarihini şekillendiren pek çok salgın hastalık yaşanmıştır. Uzun yıllar büyük ve acı veren kayıplar yaşansa da insanlık bu güne kadar başına gelen en korkunç salgınla dahi başa çıkmayı başararak türünü ve yaşamını devam ettirebilmiştir.
Bir önceki “psikolojik sağlamlık”yazımda da değindiğim üzere yaşananlara verilen tepkiler kişilere özgüdür. Kimileri hacıyatmaz gibi ne kadar devrilse de diğerlerine göre kendilerini kolaylıkla toparlarlar.
İçinden geçtiğimiz salgın döneminde çocuk ve adölesanların ruhsal açıdan ciddi sıkıntılar yaşadıklarına şahit olabilmekteyiz.
Yaşa göre görülebilen tipik belirtiler:
Ø “5 yaş ve altı“ Okul öncesi çocuklarda;
Beceri ve davranışlarda gerileme, anne-babaya aşırı düşkünlük, ayrılamama, uyku sorunları,yatak ıslatma,yabancılardan ürkme, sebepsiz ağlamalar,korkular,konuşma bozuklukları.
Ø “6-11 yaş” Okul çocuklarında; belirgin konsantrasyon dikkat dağınıklığı,
problemleri, huzursuzluk, saldırgan davranışlar,kabuslar,bilişsel gelişim düzeyine göre daha küçük yaş beceri ve davranışları,
Ø “12-18 yaş” Adölesanlarda; kuşkusuz en fazla etkilenen gruptur, dönemine özgü duygusal ve fiziksel değişimler içinde olduğundan zorunlu evde kalma psikolojik ve psikosomatik pek çok soruna neden olabilir ancak pek çok ergen bunu inkar ederek hiçbir değişiklik yapmaya yanaşmayabilirler. Aile içi çatışmada artış, davranış sorunları, saldırganlık, yoğun kaygı, içe kapanma,yoğun kaygı, alkol gibi sakıncalı davranışlar gelişebilir.
Çocuklarımızn ruh sağlıklarını korumaları için nasıl yardımcı olabiliriz?
Çocuklarda kaygı, korku gibi durumlarını kontrol edebilmelerinde “doğru bilgilendirme” önemlidir.
- Önce siz, kendiniz, çocuklarınız için doğru bilgiler edinin,
- İyi bir dinleyici olun,
- Korku, kaygı durumlarını anlatmalarına izin verin
- Yaş ve seviyelerine göre doktor ve hemşirelerin iyileştirmek için hazırda beklediklerini, bilim insanlarının da koruyucu ve önleyici olarak aşı çalışmalarını yaptığnı anlatın. Ayrıca da evde de neler yapıldığını hep birlikte somut olarak gözden geçirerek güven duygusu nu sağlayın.
- “Sevgi”nin iyileştirici gücüne inanın birbirinize bol bol sevgi dağıtarak, rahat bir ortam yaratın. Birlikte olmanın keyfini çıkarın.
- Belirsizlikler, ani değişimler çocukları şaşırtır ve huzursuz kılar. Doğal rutinlerini koruyun, bunun için yatma,kalkma saatleri, uzaktan eğitim için gereken alt yapıları sağlayın,
- Tutum ve davranışlarınızla model olun…
· Çocuğun soru sorabilmesine olanak sağlanmalı,
· Sorular eleştirilmeden, anlayacağı şekilde geçiştirilmeden yanıtlanmalı,
· Önceki yıllarda da benzer salgınların yaşandığı ancak bilimin çare bulduğu,
· Her hasta olanın hayatını kaybetmeyeceği, dikkat edilerek hafif geçirilebileceği,
· Her konuda gerçekçi olan sözler verilmelidir.
· Sosyal medya, tv ya da çevreden duyulan abartılı haberler karşısında büyükler gerçekçi yorumlar yapmalılar çünkü çocuk düşünsel olarak da kendilerini model olarak alacaktır.
Son olarak,
Gündeme bir parça farklı baksak mı?
Aile bireyleri bir arada, sağlıklı olma adına mücadele içinde,
Bu süreçte “sevginin iyileştirici, şifa verici etkisini yuvanızın içinde bol bol hissedin ve paylaşın ve de birbirinize bonkörce, deyin ki!
Seni Seviyorum…
Bu konuda yardım almak üzere lütfen iletişime geçiniz
Ayrıca bunları da beğenebilirsiniz;